Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lapsana communis & Lathyrus niger

fotò
fotò
Erbo-di-teté

Lapsana communis

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Erbo-di-pousso, Lasseno.

Nom en français : Lampsane commune.

Descripcioun :
Grando erbo emé de pichòti flour coumpausado jauno sènso péu. Li fru an ges d'eigreto. Li fueio, estacado emé un pecou, soun un pau larjo, en plusiour partido emé la darriero mai impourtanto (fotò). Vèn bèn dins li relarg un pau umide souto li bos e li fourèst de basso mountagno. La subsp. dóu nostre ié dison communis.

Usanço :
L'erbo-di-teté, o di-pousso s'amas mies, es estado gaubejado pèr lucha contro li cargamen de la e li "veno clauso". Fau n'en faire d'emplastro sus li teté. Es uno planto qu'èi peréu bono à manja en ensalado e que s'ameritarié d'èstre mai couneigudo.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lapsana
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust

Liò : Pelouso umido - Bos umido - Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Lapsana communis L., 1753

fotò
fotò
Jaisso(-negrejanto)

Lathyrus niger

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse noicissante.

Descripcioun :
Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.

Usanço :
Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).

Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Blachiero - Faio - Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
ges
C
C
C
C
C
R

Lapsana communis & Lathyrus niger

C
R
CC
R
CC
CC
CC
C

Coumpara Erbo-di-teté emé uno autro planto

fotò

Coumpara Jaisso(-negrejanto) emé uno autro planto

fotò